De keerzijde van pleasegedrag

Het start altijd met een gevoel van ongemak

Iedereen heeft een angst voor iets. Is bang dat iets gaat gebeuren. We zijn er ons vaak zelfs niet van bewust waarom we niet echt op ons gemak zijn met iets. Vaak ligt de oorzaak in onze kindertijd waarin we heel wat ervaringen opdoen met anderen.  En in die ervaringen gaan we, zonder dat we het goed doorhebben, een standpunt innemen. We gaan die ervaring een betekenis geven. Een voorbeeld is: iemand lacht je uit. Dan ga je daar een betekenis aan geven van: “wat ik gezegd heb, klink belachelijk” of “oh nee, wat ben ik weer zo dom”. En als je dan meermaals een zelfde reactie krijgt op wat je doet, zegt of hebt, dan ga je daar een conclusie uit trekken. Ik zal vanaf nu dit of dit niet meer zeggen, doen of aanhebben. Zo kan ik mezelf de pijn, de teleurstelling, de vernedering, … besparen. En zo ontstaan copingsmechanismen. Dat zijn manieren om om te gaan met situaties. Het is een begrip dat je niet vaak zult tegenkomen maar iedereen ontwikkelt deze mechanismen om zichzelf te beschermen.

Je veilig stellen is een must 

Tijdens mijn kindertijd waren er kinderen die altijd klaar stonden met commentaar, met negatieve en giftige opmerkingen. Met een blik en gedrag van: ‘ik ben hier, ik ben ok, ik sta hier als de sterke, ik bepaal’. Hun gedrag  leek soms heel dicht te staan bij pesterijen. Ze hadden een gevoel van macht. Wat je ook doet, zegt of hebt, ze bleven maar op je afvuren. Met een glimlach en een paar kinderen (volgelingen) rondom zich. Elke dag halen ze wel naar iemand uit. Als je dit meermaals ervaart zul je gedrag gaan ontwikkelen die jou helpt veilig te blijven. Heel bijzonder is dit. En dat gedrag verschilt van persoon tot persoon. Wat ik soms deed was me sterk houden, een glimlach op mijn gezicht toveren om vooral niet te tonen dat het me kwetste. Het is dus een copingsmechanisme, een manier om jezelf te beschermen als het ware. Zo ga je om met het gevoel van onmacht die je voelt op dat moment. Is dit de beste strategie? Op dat moment een volmondige ja maar later is dat een strategie die in jouw nadeel kan spelen.

Je bewust worden van hoe je er in staat

Want wat gebeurt er als je daar niet van bewust bent? Geleidelijk aan kan dit gedrag leiden tot pleasegedrag. Pleasegedrag is gedrag dat je ontwikkeld hebt om ervoor te zorgen dat mensen jou accepteren, je aanvaarden, je toelaten, je verwelkomen, omarmen enzovoort. Je leest het al, het kan zelfs zo ver gaan dat je je aanpast aan de anderen om erbij te horen, je wordt hulpvaardig, je staat altijd klaar voor anderen, je zorgt dat ze een beter gevoel krijgen, … 

Op zich is daar niks mis mee want het geeft je een goed gevoel. Anderen beginnen je leuk te vinden en jou te aanvaarden. Je krijgt aandacht, dat respect waar je misschien naar verlangde. Je krijgt eindelijk rust. Alleen… wat blijkt…. jij bent diegene die telkens weer de stap zet naar de ander, die die vriend is die altijd paraat staat, jij die zorgt voor de positiviteit, die de fun-factor hoog houdt, enzovoort. Zie je, de focus ligt op de ander en steeds minder en minder op jou. Het ondermijnt jouw levensvreugde als we teveel gefocust zijn op de ander. Dé formule die jou richting een burn-out, depressie, vermoeidheid, lichamelijke klachten leidt.

Het is 'jij en de ander' in balans

En dan begint het verhaal van in perspectief te zetten. Zolang we niet weten waarom we altijd doen wat we doen, kunnen we ons gedrag ook moeilijk veranderen. Tenslotte geeft ons gedrag hetgeen waar we naar op zoek zijn (aanvaarding, respect, aandacht, liefde, …). En dat mag ook zolang we onszelf daarin niet verloochenen. Waar we naar op zoek zijn, mogen we ook aan onszelf geven: ik aanvaard mezelf, ik respecteer mezelf, ik geef aandacht aan mezelf en ik geef mezelf de liefde die ik van anderen verwachtte. En dat kan een zucht bij jou veroorzaken van: 'pff da's nen moeilijke'. En toch lukt het. Stap per stap. Dat gevoel van onmacht krijgt stap per stap minder ruimte en kom je in je kracht te staan. Je hoeft het niet in één keer te doen. Vandaag is het dit artikel, morgen zet je een andere kleine stap en zo gaan we telkens weer verder.

In perspectief zetten, verheldert jouw focus

Wist je dat mensen die anderen lastig vallen, pesten ook een copingsmechanisme hanteren? Ze zijn zelf zo onzeker dat ze de houding of rol opnemen van pester. Ook de mensen die hem of haar volgen hebben ook een copingsmechanisme: ik schaar me achter de persoon zodat ik veilig ben'. Hierdoor ontdek je dat jij misschien een copingsmechanisme hebt opgenomen die het minst schadelijk is voor iedereen rondom jou. :-) Uiteindelijk gaat het hier over voorbij het oordeel gaan en zien dat er dingen gebeuren bij elk van ons vanuit één gezamenlijk element: in dit verhaal is het: ik wil me veilig voelen. Er is zoveel dat ik graag met jou wil delen over deze dynamieken. En ik wou alvast een aantal elementen met jou delen zodat je daar alvast mee aan de slag kunt. :-) 

Ik zie altijd mooie veranderingen gebeuren bij mensen. Zonder oordeel, schaamte of schuldgevoelens. Gewoon zoals het is en dan komt er eindelijk weer beweging naar wat ZIJ leuk vinden, naar verlangen of willen. Zo brengen we alles terug in perspectief, in evenwicht. De balans herstelt zich weer en jij kunt weer vooruit. Hoe fijn is dat! 

Wil je graag weten hoe JIJ jezelf weer in perspectief zet? Hoe jij de zaken weer in handen neemt? Boek jouw gratis  perspectiefgesprek gauw in: https://www.rachida-coaching.be/contact/

heel veel liefs,

InPerspectiefZetter Rachida